2013

Το κάλεσμα της αγαπημένης μου Τατιάνας να συμμετέχω ως φανταστική και εφευρετική ηρωίδα σε γνωστό παραμύθι σε συνδυασμό με την είδηση οτι επιτέλους τα δυο παλιά, γειτονικά σπίτια ,ανακαινίζονται, ήταν πρόκληση για μένα να γράψω λίγα λόγια ,έκφραση συναισθημάτων και παιδικών αναμνήσεων.

Κάθε σπίτι έχει τη δική του μοναδική ιστορία, κάποιες ιστορίες μοιάζουνε γιατί είναι λίγο-πολύ συνηθισμένες, καλότυχες και ευτυχισμένες...κάποιες άλλες έχουν ποικιλία....κάθε μια όμως είναι ξεχωριστή, αναλλοίωτη στη μνήμη .Λίγο λιγότερο από έναν αιώνα πριν, χτίσθηκε ένα μεγάλο, γωνιακό, τετράγωνο σπίτι, κάπου εκεί σε ένα μικρό σοκάκι, πίσω από την κεντρική αγορά της πόλης μου, μια ασκελιά δρόμο από την εκκλησία του Αι Μηνά. Κτίστηκε μεγάλο και ευρύχωρο για να στεγάσει τις ανάγκες μιας πολυπληθούς προσφυγικής οικογενείας από την χαμένη Ιωνία. Αυτό το σπίτι, άκουγα τον πατέρα μου που είχε ήδη εγκατασταθεί σε άλλη γειτονιά, και είχε φτιάξει το πατρικό μου, να το αποκαλεί σπίτι των αδελφαδων του. Για το δικό του πατρικό, δεν μιλούσε.....είχε μείνει εκεί σ ένα παρόμοιο στενό, πίσω από την κεντρική αγορά, δίπατο, μεγαλοπρεπές με μια μεγάλη καρυδιά στην αυλή. Πολλά χιλιόμετρα μακρυα είχε χαθεί ο μεγαλύτερος αδελφός ,που η μοίρα τοθελε ναναι μεγάλος για να πολεμήσει και πιθανόν ναναι θαμμένος κάπου, άγρυπνος φύλακας των χαμένων εδαφών.

Τα άλλα παιδιά, μεγάλωσαν στην προσφυγιά....μεγάλωσαν ,οι αδελφαδες έγιναν πολύ ωραίες κοπέλες και νωρίς-νωρίς έφτιαξαν το δικό τους σπιτικό.....το μεγάλο, γωνιακό, τετράγωνο σπίτι χωρίστηκε στα δυο....από τετράγωνο, έγιναν δυο ορθογώνια, δίπατα πλέον σπίτια με μακρόστενη αυλή....όριο ήταν ένα μικρό πέτρινο τοιχίο, ανάμεσα σε δυο πανύψηλες, λιγνές, νεραντζιές....οι αυλές είχαν πολλά λουλούδια και φυτά, συμμετρικά φυτεμένα σε παρτέρια η σε μεγάλα βαρέλια που μοσχομύριζαν από μακρυα....από μακρυα όμως έβλεπε κανείς και τις δυο ψιλόλιγνες νεραντζιές, σήμα κατατεθέν για την εύρεση των δίπατων σπιτιών....οι νεραντζιές αυτές χαράχτηκαν στη μνήμη μου γιατί είναι πράγματι μοναδικές....στο διάβα της ζωής μου μέχρι τώρα έχω γνωρίσει αρκετές μικρές φουντωτές νεραντζούλες .....αρνούμαι να δω η πράγματι δεν υπάρχουνε άλλες τόσο όμορφες ψιλόλιγνες νεραντζιές.....όταν σαν παιδί χανόμουνα στα στενά του Αι Μηνά, δυο πράγματα ξεχώριζα από μακρυα,το πανύψηλο καμπαναριό του Αγίου και τις ψιλόλιγνες νεραντζιές με τα πελώρια, ζουμερά, νεράντζια.

Σαν έκανα επίσκεψη στο ένα η στο άλλο σπίτι, έπαιζα κυνηγητό, κρυφτό, χορό γύρω από την μια η την άλλη νεραντζιά....τα παιχνίδια μου ήταν μοναχικά....κι επειδή συχνά ενοχλούσα, θυμάμαι πως οι θειαδες μου μου έδιναν ένα μικρό ξύλινο καρεκλάκι να κάτσω ήσυχα στον ίσκιο της μιας η της άλλης νεραντζιάς....καθόμουνα κι ονειρευόμουνα....ονειρευόμουνα να σκαρφαλώσω ανάμεσα στα πλατιά κλαδιά ,να δω τον κόσμο από ψηλά...να φθάσω το καμπαναριό του Αι Μηνά, να ακουμπήσω το μεγάλο ρολόι του που μετρούσε ρυθμικά-ρυθμικά τις ώρες...να νοιώσω μια ξεχωριστή ομορφιά.....άλλοτε πάλι, θυμάμαι, να κουνώ τις νεραντζιές να πέσουν τα νεραντζιά για να φτιάξουν οι θειες μου γλυκό.....τα παιχνίδια μου ήταν μοναχικά....υπήρχε ένα μεγάλο αγόρι στο ένα σπιτικό, όμορφο, μα αδύνατο κι ασθενικό....αυτό το αγόρι δεν έπαιζε κρυφτό, κυνηγητό...διάβαζε, έγραφε, ζωγράφιζε και αργότερα έμαθα ότι είχε πολύ ταλέντο στη ζωγραφική, ήταν σοφό, γιατί ήταν μεγάλο ,είχε σάκα και πήγαινε στο σχολείο....

.τα χρόνια περνούσαν, οι νεραντζιές μεγάλωναν, ψήλωναν και το αγόρι έπαυε πια να βρίσκεται στην αυλή....ήταν ξαπλωμένο στο κρεββάτι του, στο πάνω όροφο του σπιτιού και το παράθυρο του ήταν δίπλα ακριβώς από τα κλαδιά των νεραντζιών....ποσό μεγάλη ήταν για μένα η χαρά να επισκέπτομαι το αγόρι αυτό και να κοιτώ τις νεραντζιές που ήταν όμορφες και κοντινές....ήθελα αν γινότανε να ανοίξω το παράθυρο και να στροβιλιστώ στα μπερδεμένα τους κλαδιά να για να δω την πόλη από ψηλά....ήταν όμως όλα απαγορευτικά....ανέβαινα για λίγο στο δωμάτιο του μικρού αγοριού έκανα σιωπή, ήμουνα σοβαρή κι έφευγα με βαριά καρδιά και πολλές απορίες......

Ένα βαρύ, χειμωνιάτικο βράδυ, παραμονή της εορτής του Αι -Γιάννη του Βαπτιστή, που ήταν και η γιορτή του μικρού αγοριού, είδα παράξενα πράγματα να συμβαίνουν στο σπίτι μας. Ήρθαν κάποιοι συγγενείς από το χωριό να μείνουν, λέει στην πόλη, καλοντυμένοι μα θλιμμένοι. Είδα τη μητέρα μου να μη τους καλωσορίζει με χαρά και με πρωτοχρονιάτικα γλυκά . Έφυγε από το μικρό μας σαλονάκι και χάθηκε στο δωμάτιο της....μετά είδα τους γονείς μου και τους δυο, καλοντυμένους με σκουρόχρωμα ρούχα να φεύγουν βιαστικά.....

Κοιμήθηκα με συντροφιά μα και με περίσσια ερωτηματικά.....την επομένη ξύπνησα πρωί-πρωί και ξεκίνησα για τα σπίτια με τις νεραντζιές....ήταν απαγορευτικό.....στα λόγια μόνο, γιατί αν και μικρό παιδί ήμουνα πολύ αποφασιστική....με φωνές και με σπρωξιές προσπαθούσε ένας συγγενής που είχε αναλάβει την φροντίδα μου να με κρατήσει στο σπίτι μου......τελικά θυμάμαι φύγαμε μαζί για να πάμε βόλτα στην αγορά.....όμως οι ψιλόλιγνες νεραντζιές ήταν εκεί και μου δειχναν τον δρόμο, να χαθώ μες τα στενά του Αι-Μηνά και να βρεθώ στο σπίτι με σιγουριά....έτρεχα γιατί κρύωνα.....η πόρτα ορθάνοιχτη, μπαίνω στην αυλή, φέρνω ένα γύρω από τον κορμό της νεραντζιάς και προχωρώ προς το σαλόνι.....πάγωσα στη θέα του ξύλινου κρεββατιού που κείτονταν το μικρό αγόρι κι έφυγα τρέχοντας πίσω....κτυπώ με δύναμη το κεφάλι μου στον κορμό της νεραντζιάς, τάχατες από απροσεξία και ξεσπώ σε κλάμματα...τα δάκρυά μου έσταζαν στον κορμό της νεραντζιάς....ξαφνικά όλα χάθηκαν.....κάποιος με πήρε μακρυά.....περνούσε ο καιρός, εγώ επισκεπτόμουνα τα σπίτια αυτά, ήθελα να συνεχίσω το κλάμμα μου στον κορμό της νεραντζιά;,

αλλά πως, υπήρχε σιωπή.....μετά από λίγο καιρό, το διπλανό σπίτι γέμισε από ζωή με την παρουσία ενός κοριτσιού....οι επισκέψεις μου ήταν πιο συχνές στην αυλή του διπλανού σπιτιού με τα παιχνίδια και τα ξεφωνητά από τις φωνές των πολλών παιδιών που παίζανε κρυφτό, κυνηγητό, χορό, γύρω από την ψιλόλιγνη νεραντζιά....εγώ κοιτούσα μοναχά....είχα μνήμες και πολλές απορίες.....τα χρόνια πέρασαν....οι ιδιοκτήτες χαρούμενοι ή πικραμένοι έφυγαν ...οι πόρτες 'έκλεισαν..μιά ξύλινη καφετιά, δίπλα σε μια σιδερένια γαλάζια, παράθυρα κλειστά....και τα νεράντζια εκεί ψηλά, ολοστρόγγυλα, κιτρινωπά ,ωρίμαζαν και έπεφταν χωρίς ποτέ να νοιαστεί να τα μαζέψει και να φτιάξει γλυκό...ο χρόνος κυλούσε και τα σπίτια άρχισαν να λυγίζουν και να χάνονται σιγά-σιγά....οι κλειδαριές από τις πόρτες είχαν πάμπολλες φορές παραβιαστεί και ίσως κάποιοι άστεγοι εκεί να είχαν κοιμηθεί....πονούσε η ψυχή μου όταν περνούσα από κεί.......όμως περνούσα για να δω, οι νεραντζιές με τα ασύμμετρα, μεγάλα κλαδιά τους αγκάλιαζαν όλη την ασχήμια και την εγκατάλειψη....και τα νεράντζια εκεί.....

ο χρόνος κυλά και μαζί του οι άνθρωποι, τα σχέδια τους, τα όνειρά τους.....τα σπίτια ανακαινίζονται για να γίνει ένα δίπατο, μεγαλόπρεπο, γωνιακό εστιατόριο με αυλή, θέα, αίθριο.....οι εργάτες δουλεύουνε εντατικά....έτσι κάποια μέρα, τα βήματά μου με πήγανε εκεί....η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά, τα πόδια μου τρέμανε..μα προχωρούσα αγέρωχη την μεγάλη αυλή, χωρίς τοιχίο, αγκάλιασαν τα χέρια τους τους χοντρούς πλέον κορμούς των δίδυμων νεραντζιών ,προχώρησα, ανέβηκα την μαρμάρινη σκάλα με την σιδερένια κουπαστή και βρέθηκα στο μικρό δωμάτιο του ασθενικού αγοριού.....τα κλαδιά των νεραντζιών είχαν μεγαλώσει πολύ, έσπασαν το παράθυρο και είχαν μπεί μέσα στο μικρό δωμάτιο, εκεί που ήταν το μικρό του κρεββατάκι...

τώρα πιά μπορούσα να πιάσω τα ασύμμετρα κλαδιά της νεραντζιάς,να τα τραβήξω κοντά μου και να ανεβώ εκεί ψηλά....τώρα είναι πιά αργά...κι εκεί ο τόνος της φωνής ενός από τους ιδιοκτήτες με ξυπνά...........εδώ θα γίνει ένα ωραίο αίθριο με θέα τις νεραντζιές ........... τις μοναδικές μου νεραντζιές....